Ilustrowany Kurier Codzienny IKC
„Obywatelskie Inicjatywy Ustawodawcze Solidarności, bez najmniejszych wątpliwości, należy ustawić w szeregu największych działań reformatorskich społeczeństwa i państwa polskiego co najmniej od Konstytucji 3-Maja” – tak rolę Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych NSZZ ,,Solidarność” (COIU „S”) i jego Społecznej Rady Legislacyjnej (SRL) ocenił wybitny historyk państwa i prawa prof. Stanisław Grodziski. W 45. rocznicę założenia w Krakowie przez Kazimierza Barczyka COIU „S” w Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego odbędzie się konferencja naukowa na temat wkładu tego centrum w w budowę podstaw ustrojowych III RP 1980-1994.
Uroczysta sesja naukowa organizowana z okazji 45. rocznicy powstania Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych NSZZ „Solidarność”, odbędzie się w czwartek, 16 stycznia 2025 roku w Auli Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie przy ul. Jagiellońskiej 15. Początek sesji zaplanowano na godzinę 12.00. Swój udział w uroczystości potwierdzili znakomici goście, w tym Lech Wałęsa, przywódca NSZZ „Solidarność” i pierwszy Prezydent Wolnej Rzeczypospolitej oraz Jerzy Buzek, były Premier RP i przewodniczący Parlamentu Europejskiego, przewodniczący I programowego Zjazdu NSZZ „S” w 1981 r. W gronie gości będą również Rektor UJ prof. Piotr Jedynak, Prezydent Krakowa dr. Aleksander Miszalski oraz były Prezes COIU „S” Kazimierz Barczyk, przewodniczący Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski. Czwartkowa sesja naukowa będzie wyjątkową okazją do refleksji nad wkładem Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych NSZZ „Solidarność” w budowę podstaw ustrojowych III Rzeczypospolitej.
Założone i kierowane przez Kazimierza Barczyka w 1981 roku Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych ,,Solidarności” wraz z jego Społeczną Radą Legislacyjną, na czele z byłym rektorem UJ prof. Stefanem Grzybowskim, nestorem polskich cywilistów i ogólnopolskim autorytetem prawniczym, były głównym zespołem ekspertów prawniczych NSZZ ,,Solidarność”, a następnie Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego i Senatu RP I kadencji. Z COIU „S” współpracowało w sposób bliski 100. wybitnych, niezależnych prawników z całej Polski, a w sposób pośredni opiniami wspomagało ok. 200 osób. Centrum opracowało kilkadziesiąt kompletnych społecznych projektów ustaw m.in. z zakresu prawa państwowego, karnego, cywilnego, gospodarczego, pracy które składały się na program naprawy Rzeczpospolitej i zmianę ustroju PRL na III RP – umożliwiło to powstanie demokratycznego państwa prawa odpowiadającego zachodnim standardom, a następnie przyjęcie Polski do NATO i UE.
Do najważniejszych społecznych projektów ustaw opracowanych przez COIU „S” należą m.in.:
w 1981 r.
wstępne założenia Konstytucji „Solidarności”, prof. Andrzej Kubas, mec. dr Andrzej Rozmarynowicz,
Kodeks Karny bez kary śmierci i przestępstw politycznych oraz innych represyjnych kar państwa totalitarnego, prof. Władysław Wolter, prof. Andrzej Zoll,
Kodeks Postepowania Karnego zapewniający podstawowe prawo do obrony, prof. Stanisław Waltoś i mec. dr Kazimierz Ostrowski,
Kodeks Postepowania Karnego z niezawisłym sędzią śledczym decydującym o zastosowaniu aresztu śledczego, ograniczając role upolitycznionej prokuratury, prof. Alfred Kaftal,
Kodeks Karny Wykonawczy, ukończony w marcu 1982 z myślą o zapewnieniu humanitarnych warunków 10 tys. internowanym działaczom „Solidarności”, prof. Andrzej Rzepliński,
projekt ustawy o Wolnym Dostępie do Informacji Publicznych, ograniczając przez to powszechną zasłonę „tajemnicy państwowej”, prof. Andrzej Wasilewski,
projekt ustawy o Samorządzie i Przedsiębiorstwie ograniczający nomenklaturę partyjną opracowany we współpracy z Siecią 16. Wiodących Zakładów „Solidarności”, prof. Stanisław Włodyka, Edward Nowak,
Kodeks Pracy z podstawowymi prawami i gwarancjami dla pracowników, prof. Tadeusz Zieliński,
projekt ustawy o Naprawieniu Szkód Wynikających z Wypadków przy Pracy i Chorób Zawodowych, dziesiątki tysięcy pracowników ginęło lub odnosiło obrażenia otrzymując groszowe odszkodowania, sędzia dr Zygmunt Bidziński,
Prawo Prasowe bez cenzury, z Krajową Radą Radiofonii i Telewizji, umożliwiające powstanie wolnych mediów – prace zakończono 12 grudnia 1981 r. i zaprezentowano w krakowskim Klubie Dziennikarzy „Pod Gruszką”, prof. Andrzej Kopff, b. prorektor UJ, prof. Stanisław Waltoś,
Prawo o Ustroju Sądów Powszechnych gwarantujące sędziom niezawisłość od władz politycznych, Adam Strzembosz, Kazimierz Barczyk,
ustawa o Sądzie Najwyższym likwidująca pięcioletnie kadencje i gwarantującą niezawisłość sędziom do przejścia w stan spoczynku, SSN Zofia Wasilkowska, b. Minister Sprawiedliwości po 1956 r., SSN Stanisław Rudnicki,
ustawa o Prokuraturze zapewniająca niezależność od władz politycznych prokuraturze i prokuratorom, prok. Aleksander Herzog, prok. Krzysztof Bachmiński, prok. Krzysztof Kozdronkiewicz,
ustawa o Adwokaturze zapewniająca niezależność adwokatom i samorządowi adwokackiemu, mec. Maria Budzanowska, mec. Maciej Bednarkiewicz,
ustawa o Radcach Prawnych tworząca zawód niezależnego radcy prawnego i samorząd radcowski w Polsce, rpr Jacek Żuławski, został Prezesem Krajowej Izby Radców Prawnych,
ustawa o Komisji Kodyfikacyjnej nowelizująca przedwojenny model opracowywania kodeksów, prof. Andrzej Mączyński, prof. Sylwester Wójcik,
Prawo o Ochronie Konsumentów – nowe przepisy nieznane w gospodarce socjalistycznej, prof. Czesława Żuławska, prof. Ewa Łętowska,
projekt demokratycznej Ordynacji Wyborczej do Rad Narodowych – zaprezentowany przez dr Tadeusza Syryjczyka na ostatnim posiedzeniu KK”S” w Gdańsku 12 grudnia 1981 r. (w lutym 1982 miały być przeprowadzone wybory do RN – zapewne byłyby zwycięskie dla kandydatów „S”),
założenia zmian w Kodeksie Cywilnym racjonalizujące przepisy w duchu równości stron państwowych i prywatnych oraz gospodarki rynkowej, prof. Stefan Grzybowski,
po 1989 r.
założenia ustawy o Samorządzie Terytorialnym, opracowane na prośbę Marszałka Senatu I kadencji prof. Andrzeja Stelmachowskiego, uchwalonej jako projekt przez Senat, a następnie przez Sejm, prof. Michał Kulesza, prof. Walerian Pańko, Kazimierz Barczyk,
projekt ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa uzgodniony przy Okrągłym Stole, obowiązujący do 2018 r., prof. Andrzej Rzepliński, prof. Marek Safjan,
projekt ustawy o Ustroju Sądów, m.in. z propozycją powołania sędziów pokoju, prof. Marek Safjan, prof. Andrzej Rzepliński,
projekt ustawy o Urzędzie Ochrony Państwa w miejsce znienawidzonej, przestępczej Służby Bezpieczeństwa, prof. Jan Widacki, Jan Rokita, Kazimierz Barczyk,
projekt ustawy o Policji w miejsce represyjnej Milicji Obywatelskiej, prof. Jan Widacki, Jan Rokita, Kazimierz Barczyk,
projekt ustawy o Ministrze Spraw Wewnętrznych, dotychczas realizującym z ramienia KC PZPR brutalne represje w PRL, prof. Jan Widacki, Jan Rokita, Kazimierz Barczyk,
projekt ustawy o Prokuratorii Generalnej RP chroniącej mienie Skarbu Państwa, rpr Stefan Płażek, prof. Mieczysław Sawczuk (zawetowanej przez Prezydenta A. Kwaśniewskiego w 1999 r, uchwalonej ponownie w 2005 r.),
Prawo o Notariacie przywracające podstawowa rolę ksiąg wieczystych i wolny zawód rejenta, notariusze Andrzej Urbanik i Joanna Majewska-Greguła,
Prawo o Zgromadzeniach dla zagwarantowania obywatelom realnego prawa do wolności zgromadzeń, prof. Stanisław Biernat, prof. Irena Lipowicz, prof. Mirosław Wyżykowski,
Prawo Rolne ważne dla milionów mieszkańców wsi, rolników, chroniące gospodarstwa rodzinne, prof. Walerian Pańko,
Prawo Spółdzielcze zwiększające podmiotowość i rolę spółdzielców, prof. Andrzej Mączyński,
Prawo Wyznaniowe przywracające obywatelom wolność religii i likwidujące dyskryminację kościołów, mec. dr Andrzej Rozmarynowicz,
ustawa Kodeks Wykroczeń – standardy demokratycznego państwa prawa, Tomasz Grzegorczyk, Jan Skupiński,
Kodeks Postępowania w Sprawach o Wykroczenia – standardy demokratycznego państwa prawa, Tomasz Grzegorczyk, Jan Skupiński,
ustawa o Ustroju Kolegiów ds. Wykroczeń – standardy demokratycznego państwa prawa, Tomasz Grzegorczyk, Jan Skupiński,
Regulamin Obrad Senatu I Kadencji opracowany na prośbę Wicemarszałka Senatu Andrzeja Wielowieyskiego, mec. Zbigniew Dyka, mec. dr Andrzej Rozmarynowicz, Kazimierz Barczyk,
5 grudnia 1993 r. powołanie Społecznej Komisji Konstytucyjnej dla opracowania projektu Konstytucji „Solidarności” (jako kontynuowanie założeń z 1981 r.), pod którym zebrano 2 miliony podpisów, był kamieniem węgielnym Akcji Wyborczej „Solidarność”, inicjator i organizator Kazimierz Barczyk.
Więcej informacji znajduje się na stronie poświęconej COIU,,S” www.coiu.pl, m.in.:
książka wydana w 2001 r. w Wydawnictwie Sejmowym „Obywatelskie Inicjatywy Ustawodawcze Solidarności 1980-1990. Materiały i projekty ustaw Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych „S” i Społecznej Rady Legislacyjnej”. Wybrali i przygotowali do wydania: Kazimierz Barczyk, Stanisław Grodziski, Stefan Grzybowski.
książka wydana przez Księgarnię Akademicką w 2018 r. „Wkład krakowskiego i ogólnopolskiego środowiska prawniczego w budowę podstaw ustrojowych III Rzeczypospolitej (1980-1994). Projekty i inicjatywy ustawodawcze, ludzie, dokonania i oceny” pod redakcją prof. S. Grodziskiego
filmy o COIU,,S”, m.in.: „W Imię Prawa. Obywatelskie Inicjatywy Ustawodawcze Solidarności”, „Droga do samorządu” oraz „Konstytucja Solidarności”.
materiały archiwalne, dokumenty.
(AI GEG)
The post 45. rocznica założenia Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych Solidarności appeared first on Ilustrowany Kurier Codzienny IKC.
The post 45. rocznica założenia Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych Solidarności appeared first on Ilustrowany Kurier Codzienny IKC.